عیب یابی و تعمیر مدار انتن موبایل

عیب یابی مدار انتن موبایل + توضیحات

برای اینکه بتوانیم تعمیرات مدار آنتن یک گوشی را انجام دهیم باید ابتدا ساختار داخلی مدار آنتن گوشی آشنا شویم برای این منظور ابتدا ساختار داخلی مدار انتن را بررسی میکینم. تعمیرکاران موبایل به مدار آنتن گوشی در تعمیرات موبایل مدار RF می گویند.

اجزای مدار RF :

RX : گیرنده (شامل RF Chip و فیلترهای SAW)

TX : فرستنده (مهمترین قطعه آن Power Amplifier وظیفه این قطعه تقویت سیگنال های ارسالی میباشد.)

آنتن : این قطعه که در تمام مدارات فرستنده و گیرنده بی سیم رادیویی بکار می رود که این قطعه باعث دریافت سیگنال و افزایش کیفیت ارسال و دریافت می شود. طول آنتن متناسب با طول موج سیگنال است که هرچه طول موج کوچکتر باشد آنتن نیز کوچکتر است (طول موج با فرکانس نسبت عکس دارد)

معرفی بعضی آی سی های معروف مدار RF :

• سویچ آنتن یا duplexer :

این قطعه وظیفه سویچ بین شبکه TX ( فرستنده ) و RX ( گیرنده ) را بر عهده دارد. برای اطلاعات بیشتر و جامع تر در این مورد میتوانید مقاله آی سی سوئیچ آنتن Duplexer را بررسی کنید. مثال خیلی ساده این قطعه دکمه تنظیم فرستنده و گیرنده در بیسم ها است که این عمل در بیسیم به صورت دستی انجام می شود ولی در گوشی های موبایل اتصال بین TX , RX توسط قطعه ای به نام DUOLEXER انجام می شود.

در اکثر گوشی ها این قطعه معمولا داخل آی سی PA مدار آنتن ( یا همان PF )  است، و در بعضی گوشی ها این قطعه به صورت جدا قرار داده شده است. تشخیص این آی سی در نقشه کار راحتی است. این قطعه داری یک ورودی از مدار TX است.یک خروجی از مدار RX است. و یک باس دو طرفه به آنتن دارد.

آی سی سوئچ آنتن یا همان DUPLEX ER

• آی سی RF : 

این آی سی وظیفه تجزیه و تحلیل سیگنال های مخابراتی را بر عهده دارد مدلاسیون،دمدلاسیون و .. یکی از روش تشخیص این آی سی این است که کریستال VCO به این آی سی متصل است.

آی سی RF

• فیلتر ها : 

یکی از قطعات مهم در مدار آنتن گوشی وجود فیتر ها است که این فیلتر ها هم به صورت سلف و خازن هستند و هم به صورت آی سی در مدار است تشخیص آنها خیلی راحت است کافی است به وجود پایه های HF , LF NF دقت کنید. فیلتر ها معمولا به سه دسته پایین گذر LBF , بالا گذر HBF , میان گذر MBF و میان نگذر NF تقسیم میشوند.

فیلتر

فیلتر بالاگذر و پایین گذر گوشی شیائومی نوت 10

فیلتر میان نگذر یا همان notch filter قبل از سوئچ آنتن

• آی سی های تقویت کننده :

این آی سی ها که در بین تعمیر کاران موبایل به آی سی PF معروف هستند وظیفه تقویت سیگنال های مخابراتی را بر عهده دارند این آی سی ها معمولا ولتاژ مورد نیاز خود را مستقیم از باتری در یافت میکنند به همین دلیل اتصالی این آی سی ها ممکن است باعث خاموشی یا گیر کردن گوشی بر روی آرم شود.

ولی در کل خرابی این آی سی باعث عدم آنتن دهی یا مشکل عدم بر قرار تماس علی رغم نمایش آنتن توسط گوشی شود. در گوشی های جدید برای هر باند فرکانسی یک تقویت کنند جدا قرار داده شده است.(یعنی ممکن است یک گوشی چند آی سی تقویت کننده در مدار آنتن داشته باشد)

به طور مثال در شکل بالا تقویت کننده باند LTE  گوشی A50 را مشاهده میکنید.همانطور که در شکل میبینید این آی سی ولتاژ مورد نیاز خود را از باتری دریافت میکند  اتصالی در این پایه باعث می شود گوشی خاموش شود یا بر روی ارم گیر کند.

مشکلات سخت افزاری

اگر از محافظ گوشی استفاده نمی کنید و فکر می کنید ممکن است گوشی موبایل دچار ضربه شدیدی شده باید این احتمال وجود دارد که آنتن اصلی گوشی که اصلی ترین بخش مدار آنتن است دچار مشکل شده باشد. وظیفه اصلی آنتن گوشی جذب و دفع امواج و فرکانس هاست.

اصلی ترین نشانه های خرابی آنتن گوشی ضعف شدید آنتن و در مواقعی عدم آنتن دهی است. البته سلامت قطعات دیگر مانند سوئیچ آنتن در آنتن دهی گوشی موثر است و قطعات دیگر مانند آی سی PF، آی سی RF و VCO باید سالم باشند تا آنتن دهی به شکل درست انجام شود .

مثلا ممکن است بر اثر ضربه یکی از آی سی های مدار آنتن جا به جا شده باشد. برای این منظور کافی است برد گوشی را زیر لوپ بررسی کنید اگر قطعه ای بر اثر ضربه جابه جا شده باشد کاملا مشخص است.

با توجه به اهمیت سلامت قطعات سخت افزاری ، می توانید با مراجعه به تعمیرکاران متخصص و حرفه ای، مطمئن شوید که مشکل پرش آنتن گوشی به قطعات سخت افزاری مربوط است یا نه!

در کل مشکلات مرتبط با سخت افزار موبایل را می توان به چند دسته تقسیم کرد :

۱-مشکلات مرتبط با آنتن

۲-مشکلات مرتبط با مقر انتن هوایی

۳-مشکلات مرتبط با سوییچ انتن

۴-مشکلات مرتبط با فیلتر lna

۵-مشکلات مرتبط با آی سی rf

۶-مشکلات مرتبط با آی سی pf

تست مشکل نرم افزاری یا سخت افزاری

در صورتی که می خواهید بدانید مشکل نرم افزاری است یا خیر باید از طریق زیر اقدام به تست کنید:

قدم اول: به Setting بروید.قدم سوم: روی General  تپ کنید.قدم دوم : روی گزینه ی About تپ کنید.قدم سوم: اگر در گزینه ی Modem Firmware بتوانید سریال Base Band را مشاهده کنید، مشکل نرم افزاری و در غیر اینصورت با احتمال بالا مشکل گوشی سخت افزاری است.

در گوشی های اندروید باید به قسمت SETTING > ABOUT PHONE > BASE BAND VERSION بروید اگر به جای ورژن بیسباند با عبارت  UNKNOWN یا ناشناس بنویسد مشکل از بیسباند گوشی است.

در گوشی ها اگر بیسباند نداشتید یک بار گوشی را فلش کنید اگر مشکل حل نشد سپس اقدام به بررسی سخت افزار گوشی کنید.

نکته : در گوشی آیفون اگر مشکل انتن دهی سخت افزار باشد ممکن است بعد از فلش گوشی بالا نیاید و بر روی آرم یا اکیتو گوشی گیر کند.

اگر گوشی base band نداشته باشد معمولا ایراد از آی سی RF یا آی سی که وظیفه تغذیه این آی سی را بر عهده دارد می باشد.

آی سب تغذیه بیسباند گوشی آیفون 7 و 7 پلاس

مثلا در گوشی آیفون 7 و 7 پلاس آی سی بیسباند ولتاژ تغذیه خود را از طریق یک آی سی تغذیه بیسباند تامین میشود. البته در بعضی گوشی ها  آی سی RF ولتاژ تغذیه خورد را مستقیم از باتری میگیرد.

1- حل مشکل پرش آنتن

یکبار گوشی را ری استارت کنید. ممکن است آنتن گوشی تحت تاثیر نرم افزارهای مختلف پریده باشد. گوشی را روی حالت بدون آنتن یا هما Airplane Mode قرار دهید سپس بعد از 60 ثانیه این گزینه را خاموش کنید. اگر با این موارد مشکل حل نشد مشکل سخت افزاری است و از دیش آنتن تا فیتر ها و حتی آی سی PF میتواند باعث این مشکل شود که یک تعمیرکار حرفه ای باید تمام این موارد را بررسی کند.

2- وضعیت بدون آنتن گوشی ( OFFLINE )

اگر عبارتی چون No SIM روی صفحه نمایش گوشی ظاهر شد یعنی گوشی سیم کارت را نمی خواند. اگر عبارت Searching در حالی که سیم کارت درون گوشی است، روی صفحه نمایش دیده شود مشکل از تنظیم نبودن زمان و تاریخ گوشی است. سعی کنید پس از تنظیم تاریخ و زمان دوباره بررسی کنید که گوشی از حالت Searching خارج شده است یا خیر؟

برخی اوقات سیم کارت داخل گوشی است و عبارات نمایش داده شده روی گوشی بین Searching  و No service تغییر می کند. در این حالت با اطمینان بالایی مشکل مربوط به آی سی Base Band (یا همان RF) گوشی است و ایراد سخت افزاری می باشد. در گوشی ها میتواند مشکل از خود آی سی RF یا تغذیه آی سی باشد که ایراد را میتوان با تست diode value یا ولتاژ گیری با کمک نقشه خوانی ایراد را پیدا کرد.

بلوک دیاگرام مدار انتن گوشی

بلوک دیاگرام مدار آنتن

در این تصویر بلوک دیاگرام مدار آنتن گوشی را میبینید. این تصویر را در دو مسیر RX (فرستنده) و TX ( گیرنده) را نشان میدهد که هر کدام را جداگانه توضیح میدهیم. اگر در مورد مدلاسیون و دمودلاسیون نمیدانید پیشنهاد میشود ابتدا مقاله مدولاسیون و دمدولاسیون به زبان ساده را بخوانید.

• مدار آنتن TX (فرستنده) :

  اطلاعات ( سیگنال پیام ) با کمک آی سی RF موج حامل که توسط VCTXO تولید شده است مدلاسیون  میشود و وارد آی سی تقویت کننده ( آی سی PF) شده و پس از تقویت وارد سویئچ آنتن شده و س از گذشتن از فیلتر ها و مدارهای تطبیق امپدانس از طریق آنتن  به BTS ( آنتن های شبکه مخبراتی ) ارسال میشود.

• مدار RX ( گیرنده ) :

  موج از طرق آنتن و پس از گذشتن از فیلترها و مدار تطبیق امپدانس وارد سویئچ آنتن شده و از آنجا بعد از گذشتن از فیلترها وارد آی سی RF شده و پس از دمدلاسیون شدن سیگنال پیام وارد CPU می شود. سیگنال پیام بعد از وارد شدن به CPU مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و سپس با توجه به نوع دیتا وارد شده یکی از قسمت های UI (مثلا اسپیکر) می شود.

3- خرابی فیلترها

همانطور که در بلوک دیاگرام مدار آنتن گوشی در بالا به آن اشاره کردیم فیلترهای فرکانسی نقش مهمی در آنتن دهی ، حذف نویزها و مدارهای تطبیق امپدانس دارند به همین دلیل خرابی هر کدام از آنها باعث از کار افتادن قسمتی از آنتن دهی گوشی می شوند.

یکی از دلایل مهم در پرش آنتن ، عدم آنتن دهی ، برقرار نشدن تماس علی رغم آنتن دهی ، آنتن ندادن یکی از اپرراتورها ( مثلا همراه اول آنتن میدهد ولی ایرانسل آنتن نمیدهد) و… خرابی فیلترهای مدار انتن می باشد برای حل این مشکل باید فیلترهای مدار انتن را بررسی کرد.

این فیلترها به صورت میانگذر ، میان نگذر ، بالا گذر و پایین گذر هستند که به صورت پک سلف ، خازن  مقاومت هستند یا به صورت آی سی در برد گوشی هستند که باید هر کدام از این قطعات را از لحاظ ظاهری یا با کمک روش های تست قطعات بررسی کرد.

4- خرابی دیش آنتن یا مسیر آنتن تا برد اصلی گوشی

یکی دیگر از خرابی های رایج در آنتن دهی گوشی موبایل خرابی فلت ، سیم دیش آنتن گوشی است. در گوشی های قدیمی مثل NOKIA N73 ,.. دیش آنتن مسقیم به برد اصلی متصل بود اما در گوشی های جدید مثل سامسونگ A50 , S22, S23 ,… یا شیائومی REDMI NOTE 9 , … آنتن به برد UIF پایین متصل است.

برد UIF

در گوشی های امروزی معمولا اتصال برد UIF با برد اصلی با فلت UIF یا سیم دیش آنتن انجام شده است.

5- سیم دیش آنتن

در بعضی از گوشی های امروزی برای ارتباط برد اصلی با دیش آنتن(که معمولا در قسمت پایین برد قرار دارد و دیش آنتن به برد UIF وصل است) از یک سیم همانند شکل زیر استفاده شده است که این سیم نیز به وسیله یک کانتکتور فلزی به برد اصلی اصلی و برد UIF وصل است.

سیم کانکتور

کانکتور اتصال سیم آنتن

6- فلت UIF

در بعضی گوشی ها ارتباط دیش آنتن با برد اصلی گوشی از طریق فلت UI که به برد UIF وصل است انجام میشود که خرابی این مسیر این فلت یا کانکتور های این فلت باعث مشکل در آنتن دهی گوشی می شود.

فلت UI

7-عیب یابی کانکتور آنتن

به همین دلیل خرابی هر کدام از این موارد باعث عدم آنتن دهی گوشی میشود که با تست اتصال بوق مولتی متر می توان ایراد را پیدا کرد. در کانکتور سیمی مسیر مشخص است اما اگر ارتباط آنتن با برد اصلی از طریق فلت UI باشد میتوان مسیر مربوط به مدار آنتن را از روی نقشه گوشی پیدا کرد ولی در کل یکی از بهترین راه های تست استفاده از فلت UI سالم است.(جایگزین کردن فلت مشکوک با فلت سالم البته اگر در دسترس باشد).

بعضی مواقع ایراد میتواند از شکستن دیش ، آبخوردگی گوشی  ، خرابی کانکتور UIF یا کانکتوری که در برد اصلی قرار دارد باعث ایجاد مشکل شده باشد که هر کدام باید بررسی شود که در پست های قبل آموزش تمام آنها را قرار دادیم و حتما آنها را بخوانید. در مقالات بعدی به موارد بیشتری از آن خواهیم پرداخت.

جمع بندی

در دوره های آموزش تعمیرات موبایل که در آموزشگاه فیدار برگذار میگردد تمام نکته ها و تکنیک های تعمیرات موبایل به صورت کامل و تخصصی به ما آموزش داده میشود.برای شرکت در دوره ها به لینک آموزشگاه تعمیرات موبایل شیراز فیدار مراجعه کنید و برای مشاهده  آموزش ها و تکنیک رایگان تعمیرات موبایل به کانال یوتیوب fidarteam ، آپارات fidarteam و اینستگرام ما به آدرس fidarteam مراجعه کنید