تست قطعات الکترونیکی و مقاومت با مولتی متر

در این متن قصد داریم نحوه تست قطعات الکتورنیکی با مولتی متر را توضیح دهیم.

البته این روش ها برای مواقعی است که شما فقط از مولتی متر برای تست قطعات استفاده میکیند.

در صورتی که اسلوسکوپ یا RLC متر در دسترس دشتید میتوانید از تجهیزات دیگری که در دسترس دارید برای تست قطعات مورد نظر خود استفاده کنید.

در این مقاله فرض بر این است که شما فقط به مولتی متر برای تست قطعات دسترسی دارید.

مولتی متر ارزان است و به راحتی در دسترس هر تعمیرکار موبایلی می باشد پس این مقاله برای تست قطعات بسیار کاربردی است.

در انتها ویدئو آموزشی تست قطعات توسط تیم آموزش تعمیرات موبایل شیراز فیدار قرار دادیم حتما ویدئو را ببنید.

• تست مقاومت با بوق مولتی متر

تست قطعات الکترونیکی مسئله ای بسیار با اهمیت مخصوصا در آموزش تعمیرات موبایل شیراز است. در هر زیر شاخه ای از برق قرار گرفته باشید، از تعمیر موبایل گرفته تا برق خودرو و … همه با این مسئله سروکار دارند. قبل از شروع آموزش اگر با نحوه کار با مولتی متر آشنا نیستید حتما سری به مقاله مولتی متر و آموزش کار کردن با آن بزنید. در تست قطعات الکترونیکی قبل از هر چیز به سراغ فیوز میرویم.

• تست فیوز با مولتی متر

فیوز در حقیقت مانند یک سیم است و برای تست آن باید دستگاه مالتی متر را بر روی تست بوق قرار داد، سپس به دو سر فیوز متصل کرد. اگر صدای بوق از مالتی متر شنیده شد، یعنی فیوز سالم است. در برق خودرو، به جای استفاده از مالتی متر، از لامپ و باتری برای تست فیوز ها استفاده میکنند.

• تست سلف با مولتی متر

سلف از نظر ساختار، بسیار شبیه به فیوز است. سلف در حقیقت از یک سیم پیچ تشکیل شده است. حال اگر طول این سیم پیچ زیاد و ضخامت آن کم باشد، باعث میشود از خود مقاومت نشان دهد. اما اگر طول سیم پیچ زیاد نباشد، باعث میشود در تست بوق نیز، جواب بگیرید.

برای تست سلف باید مالتی متر را در حالت اندازه گیری اهم (اندازه گیری مقاومت) قرار دهید و سپس به دو سر سلف متصل کنید. اگر بر روی مالتی متر (O.L) مشاهده کردید، یعنی سلف خراب است و اگر اهمی بر روی مالتی متر مشاهده شد، یعنی سلف سالم است.

البته فراموش نشود، در مواقعی مشاهده شده که سلف اهم نشان میدهد اما خراب شده. در ادامه بیشتر به این موضوع میپردازیم.

• تست خازن با مولتی متر

برای تست خازن، چند راه وجود دارد. خازن از دو صفحه ی روبه روی هم و یک دی الکتریک در میان آن ها، تشکیل شده است. در حقیقت این دو صفحه، هیچ اتصالی با هم ندارند و صرفا انرژی را ذخیره میکنند. قبل از اینکه خازن را تست کنید، ابتدا باید آن را اتصال کوتاه کنید. یعنی دو پایه ی خازن را با پنس یا یک تکه سیم به هم متصل کنید.

روش اول :

در این روش ابتدا  مالتی متر را بر روی تست خازن قرار دهید سپس به روی دو پایه ی خازن قرار دهید. کمی منتظر بمانید تا دستگاه، به شما مقدار خازن را نشان دهد. اگر روی دستگاه مالتی متر عدد صفر دیده شد، به احتمال زیاد، خازن خراب است.

توجه داشته باشید که اکثر مالتی مترها نمیتوانند خازن هایی با ظرفیت بالا را اندازه گیری کنند. معمولا خازن هایی که ظرفیت آن ها، در حد نانو و پیکو فاراد هستند، قابلیت اندازه گیری از این روش را دارند.

روش دوم :

این روش مناسب خازن هایی است که مقدار آن ها در حد میکرو فاراد و بیشتر باشد، مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش باید مالتی متر را بر روی گزینه ی اندازه گیری مقاومت قرار دهید. همان اهم سپس باید خازن را به مالتی متر متصل کرد.

در مرحله ی بعد باید بر روی نمایشگر مالتی متر، مشاهده کنیم که اهم بالا و بالاتر میرود و در نهایت O.L بر روی مالتی متر ظاهر میشود.

روش سوم :

بعضی از خازن ها از نظر ظرفیت، در حد پایینی قرار دارند (مثلا نانو فاراد). حال تصور کنید این خازن ها بر روی برد گوشی و … قرار داشته باشند. برای تست این خازن ها، شاید این روش بهتر از دو روش بالا باشد. در این روش باید ابتدا مالتی متر را بر روی تست بوق قرار دهید و سپس به دو سر خازن متصل کنید.

اگر زمانی که مالتی متر را به خازن متصل کردید، مالتی متر شروع به بوق زدن کرد، یعنی خازن خراب است و باید تعویض شود.

نکته : توجه داشته باشید، اگر باتری به مدار متصل باشد، به دلیل شارژ بودن خازن ها، دو سر خازن شروع به بوق زدن میکند. پس دقت داشته باشید، باتری باید از مدار جدا شده باشد.

در تست قطعات الکترونیکی نمیتوان تنها به مالتی متر بسنده کرد. برای مثال مواردی وجود داشته که سلف به ما اهم نشان داده اما در حقیقت سلف خراب بوده است. برای همین موضوع دستگاهی به نام LCR متر ساخته شده است.

چون این دستگاه کمی گران قیمت است، باعث میشود بسیاری از افراد، از این دستگاه استفاده نکنند. در تصویر پایین میتوانید یک نمونه دستگاه LCR متر را مشاهده کنید. قیمت این دستگاه 6700 دلار است.

• تست مقاومت با بوق مولتی متر

در تست قطعات الکترونیکی ، مقاومت اهمیت بالایی دارد. قبل از تست مقاومت ها باید با چند مقاومت آشنا شوید.

1. مقاومت VDR : مقاومت VDR تابع ولتاژ است. یعنی در حالت نرمال، اگر مالتی متر را به دو سر این مقاومت متصل کنیم، مالتی متر به ما، O.L را نشان میدهد.
2. تست مقاومت VDR : اگر مالتی متر را بر روی تست بوق قرار دهید و سپس به دو سر یک مقاومت VDR متصل کنید، مالتی متر نباید بوق بزند. اگر در این حالت، مالتی متر بوق زد، یعنی مقاومت خراب است و باید تعویض گردد.

نکته : این روش صرفا برای مقاومت VDR جواب میدهد و نه سایر مقاومت ها(برای اطلاع از لیست مقاومت ها به مقاله استاندارد مقاومت ها مراجعه کنید.)

اکثر مقاومت ها دارای اهمی مشخص یا صفر اهم هستند. برای تست مقاومت ها، باید مالتی متر را در حالت اهم قرار دهید و سپس به دو سر قطعه متصل کنید. اگر اهمی بر روی مالتی متر ظاهر شد، یعنی آن قطعه سالم است. در غیر این صورت باید قطعه ی معیوب را تعویض کرد.

•  تست دیود (Diode)

دیود از دو پایه ی کاتد (منفی) و آند (مثبت) تشکیل شده است. برای تست دیود نیز دو روش وجود دارد(برای اطلاع از دیوید و نحوه قرار گرفتن آن در مدار به مقاله دیود زنر و نحوه ی قرار دادن آن در مدار مراجعه نمایید.)

روش اول :

این روش بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش ابتدا باید مالتی متر را بر روی گزینه ی دیود قرار داد. در مرحله ی بعد پراب مثبت (سیم قرمز) مالتی متر را به مثبت (آند) دیود متصل کرده و سپس پراب منفی (سیم مشکی) مالتی متر را به منفی (کاتد) دیود متصل کنید. در این بخش باید دیود در بایاس مستقیم قرار میگیرد و باید عددی بر روی مالتی متر ظاهر شود.

این عدد با توجه به جنس دیود متفاوت است. برای مثال دیود های ژرمانیوم در حدود 2. ولت و دیود های سیلسیومی در حدود 5. ولت را به شما نشان میدهد. در این حالت، عدد مالتی متر هرگز نباید O.L یا 0 باشد.

در ادامه باید سیم منفی (سیم مشکی) مالتی متر را به مثبت (آند) دیود متصل کنیم و سیم مثبت (سیم قرمز) مالتی متر را به منفی (کاتد) دیود متصل کنیم. در این حالت دیود در بایاس معکوس قرار میگیرد و مالتی متر باید به شما O.L را نشان دهد. در غیر این صورت دیود خراب است. در تصویر زیر میتوانید، تست دیود را مشاهده کنید.

روش دوم :

در این روش به جای استفاده از تست دیود، میتوانید از حالت اندازه گیری مقاومت مالتی متر استفاده کنید. این روش تست بسیار شبیه به حالت قبل است و تفاوت آن در این است که اگر دیود را در بایاس مستقیم به مالتی متر متصل کنیم، باید اهمی بر روی مالتی متر دیده شود و اگر در بایاس معکوس به مالتی متر متصل کنیم، باید O.L بر روی نمایشگر مالتی متر ظاهر شود. توجه داشته باشید در تست قطعات الکترونیکی نمیتوان صرفا به مالتی متر اعتماد کرد.

• تست ترانزیستور ماسفت با مولتی متر

تست مدار ترانزیستور ماسفت بسیار راحت است و مشابه تست دیود انجام میشود.

آموزش تست ترانزیستور ماسفت به صورت ویدئو

آموزش ویدئویی تست قطعات به صورت ویدئو