کاربرد سلف در مدارات الکترونیکی

کاربرد سلف در مدار

سلف کاربرد های بسیار زیادی در صنعت برق و الکترونیک دارد. مهم ترین وظایف این قطعه عبارتند از: کاهش نویز در مدار، نوسان سازی با کمک سایر قطعات، استفاده در مدارات فیلترینگ یا همان فیلترهای فرکانسی و یا محافظت از سایر قطعات الکترونیکی قبل از هر چیز باید به جریان الکتریکی بپردازیم. جریان الکتریکی به دو دسته ی مستقیم (DC) و متناوب (AC) تقسیم میشود. اگر یک سیم را مانند تصویر زیر بپیچید، شما یک سلف درست کرده اید.

یکی از کاربردهای مهم سلف در رله ها میباشد که در متن رله چیست و چه کاربردی دارد در مورد این قطعه مهم توضیح دادیم حتما مطالعه کنید

حال اگر یک جریان الکتریکی مستقیم (DC)، از داخل سیم پیچ عبور دهید، سیم پیچ به آهنربا تبدیل میشود. البته شدت این آهنربا به پارامتر های مختلفی بستگی دارد. برای مثال اگر سیم را به دور یک هسته ی آهنی بپیچید، باعث میشود آهنربا به نوعی قوی تر شود.

جریان باتری ها، DC است. حال اجازه دهید به چند مثال درباره ی این سیم پیچ ها بپردازیم. وقتی با عبور جریان الکتریکی DC از داخل این سیم پیچ، سیم پیچ تبدیل به آهنربا میشود، میتوانیم استفاده های زیادی از این آهنربا داشته باشیم. برای مثال میتوانیم از این خاصیت در ساخت قطار های سریع السیر استفاده کنیم.

آیا میدانستید قطار های سریع السیر بر روی ریل حرکت نمیکنند؟ بله قطار های سریع السیر در حقیقت با فاصله ی اندکی از ریل بر روی هوا در حال حرکت هستند. استفاده ی دیگر از این خاصیت در آهنربا های غول پیکر است.

در کارخانه هایی که ماشین های را اوراق میکنند، از این خاصیت استفاده میکنند تا فلزات خودرو ها را از سایر قسمت های آن، جدا کنند. استفاده از این خاصیت در ساخت قطعات بسیار پرکاربردی مانند رله. رله ها در انواع مختلفی وجود دارند اما پایه ی تمامی این قطعات، چیزی نیست به جز سیم پیچ و آهنربا. حال فرض کنید به یک سیم پیچ، جریان متناوب متصل کنیم.

اگر به یک سیم پیچ، جریان متناوب متصل کنیم، باعث میشود یک میدان الکتریکی در اطراف سیم پیچ به وجود بیاید. حال اگر یک سیم پیچ دیگر را به نزدیکی این سیم پیچ بیاوریم، باعث میشود، جریان الکتریکی از سیم پیچ اول، به سیم پیچ دوم منتقل شود.

درست مانند تصویر زیر

از این خاصیت سیم پیچ در شارژ بی سیم و همچنین ترانسفورماتور (ترانس) استفاده میشود. اگر درباره ی شارژ بیسیم اطلاعات ندارید، پیشنهاد میکنم مطلب زیر را بخوانید. علاوه بر این، از این خاصیت سیم پیچ میتوان در کارت های اتوبوس و مترو و همچنین گیت های امنیتی در فروشگاه ها، استفاده کرد.

در کارت اتوبوس، در حقیقت یک سیم پیچ درون کارت و یک سیم پیچ درون دستگاه قرار دارد که سیم پیچ دستگاه، ارسال کننده و تولید کننده ی جریان الکتریکی است و سیم پیچ درون کارت، دریافت کننده ی جریان الکتریکی است.

سلف چیست؟

سلف در حقیقت یک سیم است که به دور یک هسته پیچیده شده. این هسته میتواند از جنس هوا، فریت، کاغذ، میکا و … باشد. قبل از اینکه به کاربرد سلف اشاره کنیم، باید به یک نکته ی بسیار مهم درباره ی فرمول سلف اشاره کنیم. به تصویر زیر نگاه کنید.

فرمول بالا نشان میدهد که سلف در فرکانس های بالا، از خود مقاومت نشان میدهد. در فرمول سلف، حاصل ضرب عدد 2 در عدد پی در فرکانس در ظرفیت سلف، برابر میشود با مقاومت سلف. در نتیجه از فرمول بالا میتوان نتیجه گرفت در سلف در جریان dc، درست مانند یک سیم عمل میکند.

چرا که فرکانس DC صفر است پس XL برابر میشود با صفر اهم. حال اگر این قطعه را در جریان متناوب قرار دهیم، دقیقا مانند یک مقاومت عمل میکند اما مقدار این مقاومت به ظرفیت سلف و فرکانس بستگی دارد. اما توضیح دادن درباره ی فرمول بالا چه لزومی دارد؟

همه چیز به نویز بر میگردد. سیگنال نویز در حقیقت یک سیگنال AC فرکانس بالا است. در نتیجه سلف میتواند از ورودی نویز به سایر بخش های یک مدار الکترونیکی، تا حدودی جلوگیری کند یا حداقل میزان نویز را کاهش دهد. تصویر زیر یک سیگنال را نشان میدهد که نویز گرفته است.

حال اگر یک سلف در مدار قرار دهیم، از میزان نویز به شدت کم میشود. تصویر زیر گویای این صحبت است.

سیگنال نویز در حقیقت یک سیگنال فرکانس بالا است. در نتیجه هرچه فرکانس بیشتر شود، مقاومت سلف نیز بیشتر خواهد شد. برای همین موضوع است که در مدارات از این قطعه به عنوان نویز گیر استفاده میکنند.

تست سلف

برای تست سلف راه حل های زیادی با مولی متر و RLC متر وجود دارد که تمام روش ها در لینک ها به صورت کامل گفته شده است حتما بخوانید.

در دوره های آموزش تعمیرات موبایل که در بهترین آموزشگاه تعمیرات موبایل در شیراز برگذار میگردد عیب یابی و تعمیر سلف به صورت کاملا اصولی آموزش داده میشود برای شرکت در دوره های آموزشگاه تعمیرات موبایل شیراز فیدار به سایت مراجعه کنید.